We begonnen het stappen aan de hand altijd in het zicht van de andere paarden, lino’s safety spot. We leerden elkaar kennen en vertrouwen en Lino kon ontspannen omdat hij hiermee zag dat we zijn grenzen zien en hier respect voor hebben. Toen het vertrouwen groeide vroeg ik hem met (hele!) kleine stukjes steeds wat verder van zijn safety spot weg te lopen, ik vroeg hem niet alleen daarvan weg te gaan maar ik vroeg hem vooral om met mij mee te gaan. Ik vroeg hem: durf je het aan om samen met mij een paar meter verder te gaan dan gisteren? Op basis van het vertrouwen dat hij tot dusver in mij had opgebouwd durfde hij dat aan. Op de momenten dat hij dapper was en het probeerde bevestigde en beloonde ik hem met mijn stem en met een aai op de hals. Op momenten dat hij onzeker begon te worden hielden we stil. Op deze manier kreeg Lino een extra keuze. Voorheen kon hij vanuit paniek alleen maar kiezen voor het overnemen van de situatie en (met gevaar voor zichzelf en anderen) met groot gedrag en onrust de situatie terug te brengen naar hoe hij het wilde. Nu kreeg hij de keuze om eerst over de situatie, zijn gevoel en zijn gedrag na te denken. Hierdoor kon hij leren dat hij meer aankan dan hij zelf dacht en dat zijn veiligheid niet alleen maar gebaseerd is op de aanwezigheid van andere paarden. Het gaf hem een kans om dat onzekere gevoel om te zetten naar zelfvertrouwen.
Het proces van Lino verliep in vele pieken en dalen. Met momenten maakte hij prachtige stappen vooruit en dan leek hij weer wat af te glijden of op een bepaald niveau te blijven hangen. Er waren zeker dagen dat hij het maar stom vond om over zoveel dingen na te denken, zich niet wilde leren beheersen en de grenzen van gedrag en samenwerking ging op zoeken. Op dit soort dagen was het goede voorbeeldgeven het allerbelangrijkste. Met zijn gevaarlijke gedrag zou je als mens snel vanuit angst en controle gaan reageren of vanuit frustratie (‘het is nu al de 100e keer dat we dit doen, je snapt het nu toch wel een keer?!’). Zou je vanuit onmacht of frustratie je lichaamstaal laten verharden dan zou je alleen maar olie op het vuur gooien. Je zou Lino een reden geven voor onrustig gedrag, een reden voor een onveilig gevoel en je zou hem in het rechtstellen om zijn zin door te drijven. Op deze moeilijke dagen was het de kunst om het goede voorbeeld te blijven geven door standvastig, duidelijk maar ontspannen grenzen te stellen. En het voorbeeld rustig te blijven staan en over iets nadenken blijven geven. ‘Nee, we gaan niet mee in jou grote gedrag.’ ‘Nee, we zijn niet van je onder de indruk.’ ‘Ja, onze vraag of boodschap staat nog steeds.’ ‘Nee, er hangen geen consequenties aan een verkeerde inschatting.’ ‘Nee, we proberen je niet te domineren of je iets te ontnemen, we proberen te communiceren en overleggen.’ ‘ja, we proberen je te helpen.’ Je snapt hem al… Een behoorlijke training in je eigen bewustzijnsniveau (wat vertel ik allemaal in mijn lichaamstaal), zelfbeheersing en mentale ontwikkeling.
Dit soort processen gingen we op vele verschillende plekken en situaties aan (tijdens het wandelen, met het naar binnen en naar buiten gaan, wanneer een paard wordt opgehaald voor training, enz.) Beetje bij beetje daalde het besef in dat hij overal geholpen werd, niet aan zijn lot overgelaten werd en gezien werd waardoor hij kon ontspannen. Door de ontspanning kreeg zijn lichaam en dus ook de pees meer rust en kon herstel beginnen.
Tijdens dit soort processen gebeurt er een heleboel in het lichaam van een paard. Naast dat de fysieke belasting minder zwaar is omdat hij zijn pees niet iedere keer over-strekt, te zwaar belast of raar draait, veranderd er ook veel in de hormoonhuishouding van een paard. Een paard met stress functioneert op andere hormonen dan een paard in ontspanning. Deze hormonen sturen op hun beurt weer het lichaam aan, zij zijn als het ware kleine boodschappers tussen brein, zenuwstelsel en lichaam. Als er dus dingen veranderen in deze hormoonhuishouding door bijvoorbeeld het verminderen van stress dan verandert er een heleboel meer in het lichaam op gebied van aansturing, belasting maar dus ook op gebied van herstel.
